Công nghệ thông tin là gì? Gồm những ngành nào? Làm nghề gì?

26/03/2025

Công nghệ thông tin là gì? Học trường nào? Có dễ xin việc không? Mức lương thế nào? Nếu đây là những điều bạn đang băn khoăn, thì bài viết này sẽ giải đáp từ A-Z.

cong nghe thong tin lam gi

Công nghệ thông tin là gì?

Công nghệ thông tin (CNTT) là toàn bộ những giải pháp và kỹ thuật sử dụng máy tính, phần mềm, mạng truyền thông và hệ thống lưu trữ để tạo, xử lý, lưu giữ, bảo mật và truyền tải thông tin.

Nói cách khác, đây là nền tảng giúp vận hành mọi hoạt động từ doanh nghiệp, giáo dục, y tế cho tới đời sống cá nhân. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, CNTT đóng vai trò cốt lõi trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Bạn có thể thấy rõ, CNTT len lỏi vào mọi mặt đời sống:

  • Giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành, tăng năng suất, giảm chi phí.

  • Thúc đẩy thương mại điện tử, góp phần tăng trưởng GDP.

  • Ứng dụng trong giáo dục, giúp học sinh - sinh viên dễ dàng tiếp cận tri thức.

  • Là trụ cột của Chính phủ điện tử, xây dựng xã hội thông minh.

Ngành công nghệ thông tin là gì?

Đây là câu hỏi mà nhiều bạn có nền tảng chuyên môn vẫn thắc mắc khi muốn hiểu rõ bản chất và vai trò của lĩnh vực này trong nền kinh tế số.

Nói đơn giản, ngành công nghệ thông tin là lĩnh vực nghiên cứu, phát triển, vận hành và ứng dụng các hệ thống máy tính, phần mềm, mạng và cơ sở dữ liệu để xử lý, lưu trữ và truyền tải thông tin.

Bản chất của ngành CNTT:

  • Là nền tảng để phát triển các phần mềm, ứng dụng, hệ thống quản lý và bảo mật dữ liệu.
  • Gắn chặt với tự động hóa, dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI) và chuyển đổi số.
  • Bao gồm nhiều chuyên ngành: lập trình, an ninh mạng, phân tích dữ liệu, quản trị hệ thống, phát triển phần mềm.

Vai trò trong doanh nghiệp:

  • Hỗ trợ vận hành nội bộ thông qua hệ thống quản lý và lưu trữ dữ liệu.
  • Đẩy nhanh hoạt động kinh doanh nhờ ứng dụng phần mềm, nền tảng số.
  • Tăng cường bảo mật, giảm rủi ro rò rỉ thông tin và mất dữ liệu.

Công nghệ thông tin gồm những ngành nào?

Những ngành phổ biến ở Việt Nam

Bạn đừng nghĩ CNTT chỉ có mỗi lập trình. Hiện tại, ở Việt Nam, lĩnh vực này rất đa dạng, với 7 ngành đang được nhiều doanh nghiệp săn đón:

  • Khoa học máy tính: Phát triển những thuật toán nền tảng cho mọi ứng dụng.
  • Kỹ thuật phần mềm: Tập trung xây dựng, phát triển và vận hành phần mềm phục vụ từ cá nhân tới doanh nghiệp.
  • Hệ thống thông tin: Giúp tổ chức quản trị và sử dụng dữ liệu hiệu quả.
  • An toàn thông tin: Bảo vệ dữ liệu, hệ thống trước nguy cơ tấn công mạng, thứ mà doanh nghiệp nào cũng sợ.
  • Trí tuệ nhân tạo (AI): Lĩnh vực đang bùng nổ, mang lại cơ hội lớn nếu bạn chịu học và kiên trì.
  • Khoa học dữ liệu: Biến dữ liệu thành tiền, thành quyết định kinh doanh chính xác.
  • Mạng máy tính và truyền thông dữ liệu: Xây dựng hệ thống mạng an toàn, ổn định - lĩnh vực sống còn trong khâu vận hành

Những ngành Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội đang đào tạo

Theo thông tin cập nhật từ website chính thức của nhà trường (uet.vnu.edu.vn), hiện tại Đại học Công nghệ đang đào tạo 3 hệ: Cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ.

1. Bậc cử nhân

Có 4 chuyên ngành chính, giúp các bạn sinh viên xây nền kiến thức vững chắc:

  • Công nghệ thông tin: Cung cấp kiến thức nền tảng và chuyên sâu về lập trình, hệ thống, mạng và an ninh dữ liệu.
  • Khoa học máy tính (có chương trình Chất lượng cao): Tập trung vào thuật toán, AI, xử lý dữ liệu và nghiên cứu.
  • Các hệ thống thông tin: Đào tạo kỹ năng thiết kế, quản trị, tối ưu cơ sở dữ liệu và vận hành hệ thống số.
  • Truyền thông và Mạng máy tính: Chuyên sâu về hạ tầng mạng, bảo mật và công nghệ kết nối.

2. Bậc thạc sĩ

Nhóm chuyên gia thạc sĩ có lợi thế lớn khi tham gia vào các dự án nghiên cứu và làm việc tại các tập đoàn công nghệ quốc tế. Nếu bạn đang tìm kiếm hướng đi cao hơn, trường có 6 chuyên ngành ở bậc thạc sĩ:

  • Khoa học máy tính
  • Các hệ thống thông tin
  • Truyền dữ liệu và Mạng máy tính
  • Kỹ thuật phần mềm
  • Quản lý hệ thống thông tin
  • An toàn thông tin

3. Bậc tiến sĩ

Gồm 5 chuyên ngành, phù hợp với những bạn có định hướng nghiên cứu lâu dài:

  • Khoa học máy tính
  • Các hệ thống thông tin
  • Truyền dữ liệu và Mạng máy tính
  • Kỹ thuật phần mềm
  • An toàn thông tin

Học công nghệ thông tin làm nghề gì?

Các ngành nghề phổ biến có thể làm khi học công nghệ thông tin

  • Lập trình viên (Backend, Frontend, Fullstack).
  • Kiểm thử phần mềm (QA, QC): Phù hợp cho bạn tỉ mỉ, cẩn thận.
  • Kỹ sư dữ liệu (Data Engineer): Xây dựng hạ tầng dữ liệu.
  • Nhà phân tích dữ liệu (Data Analyst): Phân tích, hỗ trợ ra quyết định chiến lược cho doanh nghiệp.
  • Chuyên gia bảo mật.
  • Kỹ sư mạng: Xây dựng và duy trì hệ thống mạng nội bộ, hệ thống cloud.
  • Kỹ sư AI, Machine Learning: Nghề được săn đón nhất hiện nay, đặc biệt ở các trung tâm nghiên cứu lớn như VinAI, FPT Smart Cloud.
  • Kỹ sư DevOps: Cầu nối giữa lập trình và vận hành.

Các nghề nghiệp có thể làm theo từng ngành học cụ thể

  • Khoa học máy tính: Nghiên cứu, giảng dạy, phát triển thuật toán, lập trình viên cấp cao.
  • Kỹ thuật phần mềm: Developer, kiểm thử, phát triển hệ thống ERP, SaaS.
  • Hệ thống thông tin: Quản trị dữ liệu, tư vấn phân tích nghiệp vụ.
  • An toàn thông tin: Bảo mật hệ thống, phòng chống tấn công mạng.
  • Trí tuệ nhân tạo: Data scientist, AI developer cho doanh nghiệp và startup công nghệ.
  • Khoa học dữ liệu: Phân tích dữ liệu, tư vấn chiến lược dữ liệu cho tổ chức.
  • Mạng máy tính và truyền thông dữ liệu: Xây dựng, duy trì hệ thống mạng lớn cho doanh nghiệp và tổ chức nhà nước.

Một số câu hỏi thường gặp về ngành công nghệ thông tin

Công nghệ thông tin thi khối gì?

Để học ngành công nghệ thông tin, bạn có thể thi các khối:

  • A00: Toán - Lý - Hóa
  • A01: Toán - Lý - Anh
  • D01: Toán - Văn - Anh

Công nghệ thông tin học trường nào?

Nếu bạn đang tìm trường uy tín để theo học CNTT, dưới đây là những danh sách top đầu, được doanh nghiệp đánh giá cao:

  • Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội
  • Đại học Bách khoa Hà Nội
  • Đại học FPT
  • Học viện Kỹ thuật Mật mã
  • Đại học Công nghệ Thông tin - ĐHQG TP.HCM

Mức lương ngành công nghệ thông tin bao nhiêu?

Bạn đang tò mò: Mức lương ngành CNTT có thật sự "hái ra tiền"? Sự thật thì, lương trong ngành này không hề thấp, nhưng cũng không phải cứ học xong là thành đại gia.

  • Nếu bạn mới ra trường, chưa có kinh nghiệm, mức lương khởi điểm thường dao động từ 4 - 6 triệu đồng/tháng.
  • Khi đã có kinh nghiệm và làm việc ổn định, thu nhập sẽ tăng lên từ 10 - 25 triệu đồng/tháng, tùy vào năng lực và khả năng phát triển.
  • Với những vị trí cao cấp như Manager hay Director, lương sẽ tính bằng USD, phổ biến từ 1.500 - 3.000 USD/tháng (tương đương 30 - 66 triệu đồng/tháng).

Những ngành có mức lương cao nhất hiện nay gồm: AI Developer, Data Engineer.

Công nghệ thông tin là ngành học đầy tiềm năng, không lo thiếu việc làm và luôn mở ra những cơ hội lớn cho người chịu học, chịu làm. Từ lập trình, dữ liệu, bảo mật cho đến AI - mỗi lĩnh vực đều có lộ trình phát triển sự nghiệp rộng mở. Khi đã chọn đúng hướng và kiên trì theo đuổi, công nghệ thông tin lương bao nhiêu sẽ không còn là câu hỏi khó trả lời, bởi thu nhập luôn tỉ lệ thuận với kỹ năng và kinh nghiệm của bạn.

Bài viết khác

Xem thêm
× Modal Image